Tanysgrifiwch i'n rhestr bostio
Os hoffech chi gael yr holl newyddion a gweithgareddau diweddaraf gan Ynni Cymunedol Cymru, cofrestrwch isod. Ni fyddwn yn rhannu eich manylion ag unrhyw un arall, a gallwch ddad-danysgrifio unrhyw bryd.
ARCHIF: Mae Gwobrau Ynni Gwyrdd yn cydnabod cwmnïau sy'n arwain i ddyfodol di-garbon
Neithiwr, ar 27 Tachwedd, ymgasglodd y diwydiant ynni cynaliadwy yng nghinio disglair Gwobrau Ynni Gwyrdd yng Nghaerfaddon i ddathlu’r cwmnïau, y prosiectau a’r unigolion sy’n arwain ein system ynni tuag at ddyfodol net-sero.
Mae’r gwobrau’n ddathliad cenedlaethol blaenllaw o’r technolegau arloesol, cwmnïau arloesol ac unigolion sy’n ysgwyd y system ynni. Mae’r seremoni wobrwyo fawreddog, sydd bellach yn ei unfed flwyddyn ar bymtheg, yn uchafbwynt i’r calendr ynni cynaliadwy.
Cyflwynwyd mwy na 120 o gynigion o bob rhan o’r DU i bum categori, a chyhoeddwyd yr enillwyr mewn seremoni a werthwyd allan yn lleoliad hyfryd Ystafelloedd y Cynulliad yng Nghaerfaddon.
Yr enillwyr, sy’n cynrychioli’r enghreifftiau gorau un o ynni cynaliadwy oedd:
• Mixergy - enillydd gwobr aflonyddwr System Ynni Glân, a noddir gan Wales & West Utilities
• Marchnad Ynni Lleol Cernyw, Centrica - enillydd gwobr y Cynllun Ynni Glân, a noddir gan Rhwydweithiau Trydan yr Alban a De
• Cyngor Dinas Rhydychen - enillydd y wobr Arweinyddiaeth Ynni Lleol
• Cydweithfa Gwasanaethau Ynni Brighton a Hove - enillydd gwobr y Fenter Ynni Cymunedol
• Meleri Davies - enillydd y wobr Arloeswr Ynni Glân
“Mae’r Gwobrau Ynni Gwyrdd yn dathlu’r prosiectau cyffrous, cwmnïau gwych ac y pobl sy’n gyrru’r chwyldro ynni craff a chynaliadwy ledled y DU. Wrth inni fynd i’r afael â’r her o ddileu allyriadau carbon, mae’r Gwobrau’n dangos yn union yr hyn y gallwn ei gyflawni ”meddai Merlin Hyman, prif weithredwr Regen, sy’n trefnu’r Gwobrau.
Dewiswyd yr enillwyr o restr fer o ansawdd uchel o ymgeiswyr gan banel annibynnol o feirniaid arbenigol:
• Yr Arglwydd Robin Teverson - aelod o Dŷ’r Arglwyddi, lle mae’n arwain ar faterion ynni a newid yn yr hinsawdd i’r Democratiaid Rhyddfrydol
• Afsheen Rashid - arbenigwr ynni cymunedol gyda dros ddeng mlynedd o brofiad helaeth o weithio gyda chymunedau ac awdurdodau lleol
• Phil Bazin - arweinydd tîm yr amgylchedd ym Manc Triodos er 2013
• Adriana Laguna - y technolegau carbon isel a’r rheolwr ymgysylltu allanol yn UK Power Networks
• Phil Graham - prif weithredwr y Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol sydd â phrofiad helaeth ar draws y sector seilwaith
Cyngor Dinas Rhydychen - Mae Cyngor Dinas Rhydychen yn mynd i’r afael â’i allyriadau carbon o’i ystâd a’i weithrediadau trwy ei strategaeth rheoli carbon, a’r rheini o bob rhan o’i ardal. Mae mentrau lleihau carbon ledled y ddinas yn lleihau costau ynni, lleihau tlodi tanwydd, gwella ansawdd aer, galluogi technolegau newydd i gymryd y farchnad, gyrru arloesedd yn y sector ynni lleol a chynnig arweinyddiaeth ehangach.
Marchnad Ynni Lleol Cernyw, Centrica - Mae busnes Ynni a Phŵer Dosbarthu Centrica wedi creu treial arloesol yng Nghernyw; marchnad rithwir a fydd yn rhoi llwyfan i gyfranogwyr brynu a gwerthu ynni a hyblygrwydd i’r grid a’r farchnad ynni gyfanwerthol. Mae’r prosiect yn defnyddio cwmnïau lleol i osod a chysylltu 100 batris preswyl ac ystod o dechnolegau ynni carbon isel hyblyg i 125 o fusnesau ledled Cernyw.
Cymysgedd - wedi’i gynllunio i ymddwyn fel batri; caniatáu i berchnogion tai ddim ond ‘gwefru’ yr hyn y maent yn ei ddefnyddio, gan arbed ynni yn y man defnyddio a storio. Mae’r storfa rannol hon o ddŵr poeth yn golygu y gellir defnyddio cynhwysedd i amsugno ynni adnewyddadwy o’r grid cenedlaethol neu’n lleol, gan helpu i ddatgarboneiddio’r rhwydwaith ynni.
Co-op Gwasanaethau Ynni Brighton and Hove (BHESCo) - Mae BHESCo wedi codi dros £ 600k ac wedi arbed 321 tunnell o CO2, ar ôl datblygu model busnes arloesol i gynorthwyo cartrefi i dorri eu biliau ynni ac allyriadau carbon, o storio solar a batri to i wres pympiau a mesurau inswleiddio. Mae cyfanswm o 42 o brosiectau wedi’u cwblhau hyd yma, gan godi £ 600,000 gan y gymuned i dalu amdanynt, lleihau allyriadau CO2 321 tunnell y flwyddyn ac arbed £ 83,880 i gwsmeriaid yn flynyddol.
Meleri Davies - Ers dechrau ei gwaith mae Meleri wedi helpu i ddatblygu ystod eang o brosiectau ynni cynaliadwy, o gynllun hydro dan berchnogaeth gymunedol y disgwylir iddo gynhyrchu 500 awr Megawat i glwb ceir cerbydau trydan newydd, mewn ardal wledig yng Ngogledd Cymru na fyddai efallai y lle amlycaf i egni cymunedol ffynnu.